Wiżulany

Wiżulany (lit. Vyžulionys) – to niewielka wieś w rejonie wileńskim znajdująca się w odległości 30 km od Wilna i 4 km od centrum gminy podbrzeskiej. Jest tu pałac, jezioro, kilka stawów, park, sady i kilka alei.

Pałac był własnością rodu Wróblewskich. Od 1863 roku majątek należał do Józefa Wróblewskiego, który był bratem Ludwika, ojca Bronisława Jana.

W 1870 roku nieruchomość ziemska stanowiła własność Bronisława Jana Korwin-Wróblewskiego, syna Ludwika i Anny, urodzonego około 1861 roku (jak podaje Lietuvos centrinis valstybės archyvas) i Franciszka Wróblewskiego.

W 1874 roku, po śmierci Franciszka, właścicielem majątku został Bronisław Jan. Bronisław Jan Wróblewski był słynnym prawnikiem, który uwielbiał zajmować się ogrodnictwem. Założył więc przy pałacu park, posadził kilka sadów owocowych. Sadzonki sprowadzał z odległych krajów, prowadził prace nad dostosowaniem ich do miejscowych warunków. Miał żonę Adelę (ur. w 1862 r.) i córkę Marię Magdalenę (ur. w 1890 r.).

Według rejestru szacunkowego z 1928 roku, teren majątku stanowił 374 ha.

Od 1935 roku, z powodu choroby Bronisława Jana, sprawami majątku zajął się jego brat Piotr (wojskowy).

Bronisław Jan Korwin-Wróblewski zmarł około 1936-1937(?) roku (według Lietuvos centrinis valstybės archyvas) lub 20 listopada 1935 roku (według napisu na pomniku). Pochowany został na cmentarzu w Podbrzeziu a nie na Rossie (jak niektórzy podają w internecie).

W 1938 roku Piotr Wróblewski sprzedał ziemię.

Po II wojnie światowej pałac wykorzystywano na miejsce obozów pionierskich, później ulokowano tam sanatorium, a jeszcze później (do 2003 roku) w pałacu mieścił się szpital przeciwgruźliczy.

Obecnie pałac stoi pusty i niszczeje, park też już nie jest tak piękny. Coraz mniej wiekowych drzew. Oko cieszą jedynie przylaszczki wiosną i żyjące na jeziorze łabędzie. Wiżulany są bardzo wdzięcznym miejscem na kręcenie filmów, teledysków i reklam.

Źródła:
dworypogranicza.pl
Lietuvos centrinis valstybės archyvas

Autor pracy:
Milena Mikielewicz – nauczyciel Halina Pawłowicz
Gimnazjum im. św. St. Kostki w Podbrzeziu
III miejsce w Konkursie „Wileńszczyzna mą Ojczyzną”